Bundan 4-5 yıl önce bir Amerikan dergisinde incelediğim ?Yılın en hızlı büyüyen girişimleri? başlıklı bir listede üst sıralarda yer alan bir girişim dikkatimi çekmişti: Build-A-Bear Work Shop.

Bunu incelediğim günlerde bu fikirden bahsettiğim, birkaç anlı-şanlı iş adamımız biraz da dalga geçerek ?Aaa çok ilginç? demişler ancak bu alana yatırım yapma fikri kimseye cazip gelmemişti. Ben de bu fikri ölü fikirler mezarlığımın bir köşesine gömmüştüm.

Geçtiğimiz günlerde okuduğum ve bu firmayla ilgili yazılmış bir kitap, fikrin mezarlıktan çıkmasına sebep oldu. Amy Joyner tarafından kaleme alınan kitap Build-A-Bear firmasının büyüme sırlarını anlatıyordu.

Build-A-Bear fikri, küçük bir oyuncakçı dükkanı işleten Maxine Clark? a ait. Fikrin özü aslında basit. Tüm çocukların sevgilisi olan peluş oyuncakların üretimi sürecine çocukları ve ebeveynleri de katarak onlara bir deneyim yaşatmak. Zaten oluşturulan mağazaların ismi de buna uygun olarak konulmuş Build-A-Bear Workshop, yani Ayıcık Yapma Atölyesi.

Elbette çoğumuz çocuğumuza doğduğu günden itibaren pek çok oyuncak almışızdır. Ama Build-A-Bear mağazalarındaki ayıların, tavşanların, kaplumbağaların, köpek ve kedilerin bir özelliği var. Onları dünyaya çocuğunuz getiriyor. Nasıl mı?

Önce mağaza içinde hazırlanmış hayvancıklardan birini beğeniyorsunuz. Boz ayıdan kutup ayısına, uzun kulaklı tavşandan, sırtında evi ile kaplumbağasına pek çok çeşit raflarda sizi bekliyor. Oyuncağın henüz içi doldurulmamış olan bir tanesini alıp doldurma makinesinin yolunu tutuyorsunuz. Doldurma işlemine başlamadan önce arzu ederseniz oyuncağınız için bir de ses kaydı seçebiliyorsunuz. Çeşitli sesler çıkaran bu düğmeler oyuncağın eline yerleştiriliyor. Çocuk ele bastıkça seçtiği ses duyuluyor. Oyuncağınızı ister görevli isterseniz çocuğunuz doldurabiliyor. Ama görevli bile doldursa pedala mutlaka çocuğunuz basmalı. Ayıya şimdi atacak bir kalp lazım. Kalplerden birini seçip çocuğunuz onu sağ eliyle sıkı sıkı kavrıyor, içinden oyuncağı ile ilgili güzel bir dilek tutuyor. Sonra bu kalbi oyuncağın sol tarafına içine iyice gömerek yerleştiriyor. Sonra, kocaman çiçek şeklindeki hava üfleyen boruların altında çocuğunuz oyuncağını özel taraklarla temizliyor.

İşlem bitti diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Zira işin en zor kısmı şimdi başlıyor. Etraftaki onlarca birbirinden sevimli ve şık giysilerden birini seçmek zorundasınız. Süperman?den Batman?e, futbolcudan beyzbolcuya, prensesden, periye, balo kıyafetinden smokine, spor ayakkabıdan bale ayakkabısına, hatta kaykaycıya kadar çeşitler saymakla bitmez. Üstelik sadece giysiler değil, gözlükler, tokalar, iç çamaşırları, pijama ve gecelikler yani her tür aksesuar da seçiminizi zorlaştırıyor. Bu kıyafetler ve aksesuarlar için ayrı bir ücret ödemeniz gerektiğini söylemeye bilmem gerek var mı? Kıyafet ve ayakkabı işini de hallettikten sonra sıra geldi oyuncağınızın doğum belgesini almaya. Birbirinden sevimli dizaynlara sahip, rengârenk bilgisayarlardan birinin başına oturup oyuncağınızın barkodunu okutuyor ve ardından bilgileri doldurmaya başlıyorsunuz, elbette önce çocuğunuzun oyuncağına koyduğu isimle başlayarak.

Son olarak işin ebeveynler olarak en can alıcı kısmına sıra geliyor. İster ucuz bir şeyler seçmiş olun, ister pahalı uymanız gereken bir kural var. O da oyuncağınızın duvara yazılmış olan yemini. Çocuğunuz ve elbette siz, bir de görevli olan kişi hep bir ağızdan bu yemini okuyorsunuz. Sonunda görevlinin çaldığı çanla oyuncağınız dünyaya gelmiş oluyor.

Build-A-Bear özellikle çalışan anne-babaların vicdanlarına hitap ediyor. Çocuğunuza zaman ayırmak için size bir imkan sunuyor. Geleneksel oyuncak ayı işini farklı bir deneyim haline getiriyor. İşin sırrı da aslında burada yatıyor herkesin bildiğini herkesten farklı yapmak. Firmanın CEO?su da tam bu noktaya vurgu yapıyor ve diyor ki ?Unutmayın McDonalds? ın kurucusu Ray Crock hamburgeri bulan kişi değildir. Onun yaptığı sadece hamburger satışını farklılaştırmaktır.?

Bugün Build-A-Bear Company 25? i aşkın ülkede 400? e yakın mağaza ile hizmet veren yıllık karı 50 milyon dolara yaklaşan ve yıllık ortalama yüzde 20 büyüme kaydeden bir girişim.

Bildiğim kadarı ile henüz Türkiye? de bir frenchiseları bulunmuyor. İlgilenenler firmayla ilgili ayrıntılı bilgiye www.buildabear.com adresinden ulaşabilirler.